Fısıltı HABERLERİ
HV
29 MART Cuma 09:51
1 Advert

İSLÂM BİLİM ADAMLARI

Cahit Kurbanoğlu Prof. Dr.
Cahit Kurbanoğlu Prof. Dr.
Giriş Tarihi : 05-09-2022 14:29

İSLÂM BİLİM ADAMLARI

 

Pîr Ahî Evrân Velî 4

 

İnsan ve yaratılış…

 

Ahi Evran kendi mesleği olan debbağlık dalından başka 32 çeşit esnaf ve sanatkarın lideri olmuştur. Ahi Evran’ın Ahilik teşkilatının asıl amacı ilim ve bilgiyi insanlığın hizmetine sunmaktır.

 

Türkler, Anadolu’ya yerleşirken dönemin bilim adamlarının önerisinden hareketle pozitif ilimlerin gündelik hayatta kullanılabilmesini ve insanların da bundan faydalandırılmasını ön görmüştür.

 

İlmin tekniğe uygulanmasına örnek olarak; Bediüzzaman el-Cezerî isimli bilim adamının kitabında birçok otomatik makinenin projelerinin çizildiği ve tariflerinin yapıldığı, hatta bazı projelerinin uygulandığı bu seride anlatılmıştır. Bu makine ve robotlara örnek olarak: Su saati, otomatik musluk, el yıkama ve abdest alma esnasında kendiliğinden su döken makine, kendi kendine müzik çalan makine, otomatik su tulumbaları, su fışkırtan fıskiyeler, şifreli anahtarlar, değişik hareket yapan robotları ilgili kısımda dile getirmiştik. Teknolojinin üretime uygulanışının ilk örnekleri olan bu buluşlara Ahi Evran çok önem vermiştir.

 

Ahi Evran’ın Selçuklu Sultanı II. İzzettin Keykavus’a sunduğu Letaif-i Hikmet adlı kitabı, siyasetname türü bir eser olup sultanlara ve yöneticilere nasihat vermektedir. Bu eserinde öncelikle halkın zarurî ihtiyaçları belirlenmesi gerektiğini öne sürmektedir. Sonra bu ihtiyaçların karşılanması için plan ve programlar yapılması gerektiğine dikkatleri çekmektedir. Bundan sonra da istihdamın uzun süreli ve istikrarlı olarak planlanması üzerinde durmaktadır. Bunun için de kaliteli, bol ve ucuz üretimin arttırılması hedeflenmesi gerektiği üzerinde durmaktadır. Bu sırada çıkabilecek engeller, problemler ve muhalefete karşı tedbirlerin neler olması gerektiği anlatılmaktadır.

Ahi Evran bunu şöyle dile getirmektedir:

“Allah insanı, medenî tabiatlı yaratmıştır.

Allah insanları yemek, içmek, giyinmek, evlenmek, mesken edinmek gibi çok şeylere muhtaç olarak yaratmıştır.

Hiç kimse kendi başına bu ihtiyaçları karşılayamaz.

Bu yüzden demircilik, marangozluk, dericilik gibi çeşitli meslekleri yürütmek için çok insan gerekli olduğu gibi, bu meslek dallarının gerektirdiği âlet ve edevatı imal etmek için de birçok insan gücüne ihtiyaç vardır.

Bu alanda toplumun ihtiyaç duyduğu ürünlerinin üretimi için lüzumlu olan bütün sanat kollarının yaşatılması şarttır.

Bununla da kalmayıp, insanların sonradan doğacak ihtiyaçlarını karşılamak için yeni sanat dallarının meydana getirilmesi gerekmektedir.”

 

Ahi Evran’a iddiasında:

Toplumdaki fertlerin büyük bir kesiminin sanata yönlendirilmesi ve toplumun ihtiyaçlarının karşılanması için her birinin belli bir sanat dalıyla meşgul olması gerektiğine dikkatleri çekmektedir. Ahilik teşkilâtının eğitim anlayışını bu temel görüşe dayandırmaktadır.

Ahi Evran, belirttiği eğitim ve öğretim konusundaki bütün teklif ve tavsiyelerini, Ahilik teşkilatında uygulamış, bundan sonra da devletin sorumluluğunu şöyle dile getirmiştir.

“Burada devlete düşen görev ise; bu görüşe destek vererek halkın eğitilmesine ve bu alana yönlendirilmesine yardımcı olmaktır.”

Ahi Evran’ın yazdığı kitaplar…

 

Ahi Evran hayatı boyunca ilimle ve eğitimle uğraşmış. “Hiç ölmeyecekmiş gibi dünyaya, yarın ölecekmiş gibi ahirete çalış.” Hadis-i Şerifi’ni kendisine ilke edinmiştir.

Birlik üyelerine devamlı olarak çalışmayı öğütlemiş, üretimin ancak çalışarak sağlanacağını, insanların ihtiyaçlarını gidermenin de Allah’ın emri olduğuna inanmış ve böyle de tebliğ etmiştir. Bu bakımdan Ahî Evran’a göre çalışmak, insanları mutlu etmek, farzlarını yerine getirmek şartıyla, ibadet etmek kadar önemlidir.

Ahi Evran’ın teknik öğretim ve ahlâka yönelik eserleri, yıllarca Ahi birliklerinde ders kitabı olarak okutulmuştur. Letaif-i Gıyasiye, Letaif-i Hikmet’ten başka Vaziyet, Ruh’un Bekâsı, Tıp ve İbni Sina’dan tercüme kitabı dâhil olmak üzere, yirmiye yakın eser bırakmıştır.

Ahi Evran, Tefsir, Hadis, Kelâm, Fıkıh ve Tasavvuf kitapları yazmıştır. Ayrıca Felsefe, Tıp ve Kimya sahalarında da bilgi sahibi olan çok yönlü bir ilim adamı ve filozoftur. İbni Sina Sühreverdî ve Fahreddin Râzî’nin bazı eserlerini Farsça’ya çevirmiştir.

Prof. Dr. Cahit Kurbanoğlu

20.08.2022

YORUMLAR
DİĞER YAZILARI ALLAH TEKRAR BERABER OLMAYI İHSAN EYLEDİ KUTLU DOĞUM 12 BU MÜMTAZ ZAT KİMDİR? O halde düşünelim Allah’ın CC bu kadar çok değer verdiği Resulü Ekrem (asm) kimdir? Ne dava etmiştir? Dünyaya niye gönderilmiş ve nasıl yaşamıştır? Bu Zat (asm) insanlığa ne getirmişt KUTLU DOĞUM 11  İNSAN, İMAN, KULLUK NEYMİŞ KUTLU DOĞUM 10 BEDEN NE İÇİN YARATILDI? KUTLU DOĞUM 9 HERŞEY PEYGAMBERİMİZ ASV HÜRMETİNE YARATILDI KUTLU DOĞUM 8 İLK ÖNCE YARATILAN Bir gün ashabdan Abdullah bin Câbir (r.a.), KUTLU DOĞUM 7 ZAMANIN KULLANILMASININ KUR’AN İLE İLGİSİ  KUTLU DOĞUM 6 KUTLU DOĞUM 4 PEYGAMBERİMİZİN ŞAHSİYETİ (ASM) KUTLU DOĞUM DÜNYANIN VE İNSANLIĞIN ÖMRÜ KUTLU DOĞUM İSLÂM BİLİM ADAMLARI 175 İSLAM BİLİM ADAMLARI   Bediüzzaman Said Nursi 50 İSLAM BİLİM ADAMLARI   Bediüzzaman Said Nursi 49 İSLAM BİLİM ADAMLARI Bediüzzaman Said Nursi 48 İSLAM BİLİM ADAMLARI Bediüzzaman Said Nursi 46 İSLAM BİLİM ADAMLARI Bediüzzaman Said Nursi 45 İSLAM BİLİM ADAMLARI Bediüzzaman Said Nursi 44 İSLAM BİLİM ADAMLARI Bediüzzaman Said Nursi 42 İSLAM BİLİM ADAMLARI Bediüzzaman Said Nursi 41 İnci Sancının Mahsulüdür İSLAM BİLİM ADAMLARI Bediüzzaman Said Nursi 39 İSLAM BİLİM ADAMLARI Bediüzzaman Said Nursi 38 İSLAM BİLİM ADAMLARI Bediüzzaman Said Nursi 37 İSLAM BİLİM ADAMLARI Bediüzzaman Said Nursi 36 Tek Kurşun Atılmadan Yapılan İhtilallerden, Namulularını Kardeşlerine Çeviren Kanlı İhtilale: 15 Temmuz. İSLAM BİLİM ADAMLARI Bediüzzaman Said Nursi 35 İSLAM BİLİM ADAMLARI Bediüzzaman Said Nursi 34 İSLAM BİLİM ADAMLARI Bediüzzaman Said Nursi 33 -----------İSLAM BİLİM ADAMLARI Bediüzzaman Said Nursi 32 İSLAM BİLİM ADAMLARI 155 Bediüzzaman Said Nursi 31 İSLAM BİLİM ADAMLARI Bediüzzaman Said Nursi 30 İSLAM BİLİM ADAMLARI Bediüzzaman Said Nursi 29 İSLAM BİLİM ADAMLARI Bediüzzaman Said Nursi 28 İSLAM BİLİM ADAMLARI Bediüzzaman Said Nursi 27 İSLAM BİLİM ADAMLARI Bediüzzaman Said Nursi 26 İSLAM BİLİM ADAMLARI Bediüzzaman Said Nursi 25 İSLAM BİLİM ADAMLARI Bediüzzaman Said Nursi 24 İSLAM BİLİM ADAMLARI Bediüzzaman Said Nursi 23 İSLAM BİLİM ADAMLARI Bediüzzaman Said Nursi 21 SLAM BİLİM ADAMLARI Bediüzzaman Said Nursi 19 İSLAM BİLİM ADAMLARI Bediüzzaman Said Nursi 18 İSLAM BİLİM ADAMLARI Bediüzzaman Said Nursi 17 İSLAM BİLİM ADAMLARI Bediüzzaman Said Nursi 16 İSLAM BİLİM ADAMLARI Bediüzzaman Said Nursi 15 SÖZLER: KUR’AN-I KERIM ALLAH’IN KELAMI, İNSANLIĞIN MUKADDES KİTABIDIR 3 KUR’AN-I KERIM ALLAH’IN KELAMI VE İNSANLIĞIN MUKADDES KİTABIDIR İSLAM BİLİM ADAMLARI Bediüzzaman Said Nursi 14 İSLAM BİLİM ADAMLARI Bediüzzaman Said Nursi 13 İSLAM BİLİM ADAMLARI Bediüzzaman Said Nursi 12 BEDİÜZZAMAN SAİD NURSİ’NİN ESERLERİ İSLAM BİLİM ADAMLARI Bediüzzaman Said Nursi 11 EMİRDAĞI ZORUNLU İKAMET İSLAM BİLİM ADAMLARI Bediüzzaman Said Nursi 10 ESKİŞEHİR HAPİSHANESİ İSLAM BİLİM ADAMLARI Bediüzzaman Said Nursi 9 İSLAM BİLİM ADAMLARI 131 Bediüzzaman Said Nursi 7 KUVA-YI MİLLİYE HAREKETİ VE ÖLÜME MAHKÛMİYET Bayram Yüksel Ağabey Vefatının Sene-i Devriyesi II Bayram Yüksel Ağabey Vefatının Sene-i Devriyesi I İSLAM BİLİM ADAMLARI Bediüzzaman Said Nursi 6 İSLAM BİLİM ADAMLARI Bediüzzaman Said Nursi 5 İSLAM BİLİM ADAMLARI Bediüzzaman Said Nursi 4 Bediüzzaman Said Nursi 3 ŞEKERCİ HANI VE AKIL HASTANESİ İSLAM BİLİM ADAMLARI Bediüzzaman Said Nursi 3 İSLAM BİLİM ADAMLARI BEDİÜZZAMAN LAKABI İSLAM BİLİM ADAMLARI 125 İSLÂM BİLİM ADAMLARI   İBNÜ’I-ARABÎ 7 İSLÂM BİLİM ADAMLARI İBNÜ’I-ARABÎ 5 İSLÂM BİLİM ADAMLARI İBNÜ’I-ARABÎ 5 İSLÂM BİLİM ADAMLARI İBNÜ’I-ARABÎ 4 İSLÂM BİLİM ADAMLARI İBNÜ’I-ARABÎ 3 İSLÂM BİLİM ADAMLARI ÇOCUKTAN AYRILAMAYAN BEKÇİ ANNELER İSLÂM BİLİM ADAMLARI