Kayıt Dışı Ekonomi Kalkınmaya Engeldir
Denizciliğin bir cilvesi olarak tam 14 ay yurt dışında kaldım. Nihayet yurduma döndüm ve kurban bayramını evimde geçirme imkânım oldu. Gemide yaşadığım birçok olayı sırası geldikçe okuyucularımla paylaşmaya çalışacağım. Genellikle tatsız ve üzücü olaylar olsa da ibretli birçok olayı da yaşamış oldum.
Bu çok uzun süre içinde güzel hatıralarım da oldu. İşte bunlardan bir tanesi doktora çalışması esnasında çok önemli görerek almış olduğum bazı notlarımı kitap haline getirme fırsatı buldum. Çok ilginçtir yazmış olduğum kitabımı internet üzerinden yükleyerek okuyucularımla buluşturma fırsatım da oldu.
Bu vesile ile yazarların kitapevleri peşinde koşmadan kitap yayınlama fırsatı tanıyan KDY (Kitapyurdu Doğrudan Yayıncılık’a) teşekkür etmeyi bir borç biliyorum.
İşte yurtdışından yayınlamış olduğum kitaplardan bir tanesi “Kayıtdışı Ekonomi ve Çözümleri” isimli eserimdir. Yurtdışında gördüğüm ve özellikle gelişmekte olan ülkelerde yaşanan sorunların başında gelen kayıtdışılık konusunda istifade edilmesi gereken bir başucu kitabı olduğunu düşünüyorum.
Bu eser onlarca bilim adamının dünyanın birçok bölgesinde çamurlu ve tozlu yollarında yaptığı çalışmanın bir ürünüdür. Birleşmiş Milletlerde önemli kurumlarda çalışan Hernando De Soto’nun yazmış olduğu bazı eserlerden alıntılar yapılmış; bilim adamları ve asistanların çok büyük emekler sonucunda elde etmiş olduğu veriler analiz edilmiştir.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, ekonomi ile ilgili eğitim ve kamu kurumları ne yapıp edip bu eseri temin etmeli, kendi alanları ile ilgili bölümleri inceleyerek gerekli dersleri çıkarmalıdır. Zira ülkemizin gelişip büyümesi için hayati derecede önemli bilgiler sunmaktadır.
Kayıt dışı ekonomi yüzünden özellikle gelir durumu düşük insanlar arasında çok ciddi sorunlar yaşanmaktadır. İnsanların önemli bir kısmı yıllarca çalışıp didindikten sonra, çocuklarına daha iyi bir hayat sürmesi için miras bırakmak istese dahi buna yasal olarak imkân bulamamaktadır. Çünkü sahip olduğu gayrimenkulleri belgeleyememektedirler.
Dijital devrim ve internet ortamında bilgiye kolayca erişim sağlandığı hâlde dahi buna imkân vermeyen kurumlar ve kuruluşlar vardır. Devletin bürokrasisinde yer edinmiş çeşitli güç odakları ve mafya benzeri örgütler kayıt dışılığı korumanın telaşı içerisinde son derece acımasız yöntemlerle insanların mülklerine el koyarak haksız kazanç elde etmektedirler.
Fakir ve gelişmekte olan ülkelerin neredeyse tamamında kayıtdışı ekonomi çok güçlüdür ve insanlara verdiği zararları giderecek müesseseler henüz yeterince oluşmamıştır. İşin daha kötüsü, bu ülkelerde yasal çerçeve içerisinde işleri yürütmek çok daha zordur. Devlet bürokrasisinin ortaya koyduğu o kadar çok engel vardır ki insanların bu engelleri aşmak için yasal yollara müracaat edip aşması neredeyse imkânsız gibidir.
İşte bu çok ciddi ekonomik soruna çare bulmak maksadı yaptığım çalışmada kayıtdışılık konusunu merkeze alarak detaylı bir analiz ortaya konulmaya çalışılmıştır. Sorunun aşılması için bencillikten uzak, toplum menfaatini esas gören düşünce ve anlayışa ihtiyaç bulunmaktadır. Emlak Barışı adı altında çıkarılan yasa ve uygulamalar, kitapta da incelenmiştir. Çok geç kalınmış olsa da çözüm açısından çok önemli bu girişimi desteklemektedir.
İnsanların sahip oldukları varlıkların belgelenmesi, devlet ve toplum ilişkileri açısından çok önemlidir. Çünkü her iki taraf için de kazan-kazan anlayışı ve sonucu üretilmektedir. Devlet vergilendirilemeyen önemli bir kazanca sahip olurken varlık sahipleri de muhafaza ettikleri mülklerinin gerçek değerine ulaşmasını sağlamaktadırlar.
Ayrıca bu çalışmada kayıtdışılığın ülke ekonomisine vermiş olduğu zararlar, sermaye üretme sorunu, kutsal kitabımız olan Kur’an-ı Kerim’den örnekler verilerek anlatılmaya çalışılmıştır.
Umulur ki bu eser sayesinde insanların dişinden tırnağından arttırdığı üç beş kuruşunun ziyan olmadan değerlendirileceği, kayıtdışılık adı verilen haksız kazanç yollarının ortadan kaldırıldığı, sağlam bir ekonomik model meydana getirilir, vesselam…
Dr. Vehbi Kara
