Fısıltı HABERLERİ
HV
29 MART Cuma 07:36
1 Advert

A TİPİ KİŞİLİK

Kürşat Şahin YILDIRIMER Doç.Dr.
Kürşat Şahin YILDIRIMER Doç.Dr.
Giriş Tarihi : 02-11-2022 12:44

A TİPİ KİŞİLİK

Kişilik insanların çevreyleilişkilerinietkilerveduygu,düşüncevedavranışlarınayönverir.Atipi davranış biçimine sahip bireyaşırı rekabetçi, sabırsız,kendisini işine adamış ve zamanakarşıduyarlıdır.Btipidavranışbiçiminesahipbireyse,zamanladahaaz çatışma halinde, yaşama karşı daha dengeli ve rahat bir yaklaşım içeresindedir.

B tipi davranış biçimine sahip bireyse, tersine daha az rekabetçi, işine kendisini daha az adayan ve zamana karşı daha az duyarlıdır.

Bu tür insanlar zamanla daha az çatışma halindedir ve yaşama karşı daha dengeli ve rahat bir yaklaşım içersindedir. Kararlı bir hızda çalışır ve kendinidaha fazla güven içinde hisseder. B tipi kişinin A tipi kişiden daha çok ya da daha az başarılı olduğu söylenemez.

A tipi kişiliğe sahip kimseler bir arkadaşlarını ziyarete veya doktora gittiklerizamanbiletelefonlaişgörüşmesiyaparlar.Doktoraçokseyrekolarak giderler. Bu kimseler bir ruh sağlığı uzmanına neredeyse hiç gitmezler. Çoğunlukla geçimi zor insanlardır. Çevrelerindeki insanların problemleriyle vakit kaybetmek istemedikleri içinçevrelerine sevimsiz göründükleri çok olur.

Sevilmekyerinekendilerinesaygıgösterilmesinitercihederler.

Bukişilerişten çıkarılmışsa, bu hiçbir zaman kişisel başarısızlık sebebiyle olmayıp, iş arkadaşlarıveyaamirlerleolankişilikçatışmasınedeniyledir.Bukimselertütün kullanıyorlarsa – ki çoğunlukla kullanırlar – sigara içerler. Pipo içene pek rastlanmaz, çünkü pipo ile zaman kaybedemeyecek kadar sabırsızdırlar. Herhangi bir yerde özellikle restoranda bekletilmekten nefret ederler. Yemeklerinintadınabakmadantuzatar,büyükbiraceleyleyerler.Kendilerine, sağlıklarına ve tatile çok az zaman ayırırlar.

Karşılarındaki insanın sözünü bitirmesini sabırsızlıkla beklerler. Bu bekleyiş sırasında sözü onların yerine tamamladıkları veya onların sözünü keserek, araya o sırada akıllarına geleni soktukları çok olur. Konuşmaları “hiçbir zaman, daima, mutlaka” gibi kesin ifadelerle doludur. Duygusal tükenme, kendine zarar verme eğilimi, tehlike ve aşırı riske girme gibi çoğu zaman kendisinin de farkında olmadığı bir takım saklı özellikleri bulunmaktadır.

YÖNETİCİLERİN BÜYÜK ÇOĞUNLUĞU ‘’A’’ TİPİ KİŞİLİĞE SAHİPTİR.

 

Yapılan bir çalışmadayöneticilerin%60’ınınAtipi,bunakarşılık%12’sininBtipiolduğu tesbit edilmiştir (Luthans, 1995: 303). A tipi kişiliğin, organizasyon içinde herhangi birinin yükselmesine yardımcı olan en uygun yol olduğu ileri sürülmektedir.

 

A tipi bireylerin yöneticilik mevkilerine yükselebilmelerine rağmen, en başarılı tepe yöneticilerin B tipi olduğu bazı araştırmalarda iddia edilmektedir. Bir karar verirken sakin ve rahat olmak başarı ve verimliliği arttırabilmektedir. Ayrıca A tipi yöneticiler için değişiklik yapmak veya bir probleminvarlığınıkabuletmekkusurdur.Budurumdaverimsizliğenedenolur (Şimşek vd., 2001: 222-223).

 

Üst düzeydeki yöneticilik pozisyonları için yapılan mücadelelerde, çok kere A tipi kişilikler, B tipi kişiliklere yenilirler. Çünkü içinde bulundukları şiddetli rekabet duygusu ve ihtiras görüş alanlarını daraltır, zekâlarından gerektiği ölçüde yararlanmalarını engeller.

 

 Günler içinde alınması gereken bir karar, hızla birkaç dakika içinde alınabilir. Bu durum da taktik ve stratejik hataların ortaya çıkmasına sebep olabilir. (Baltaş/Baltaş, 200154).

Yöneticilerindışındasatışelemanı,uzmanpersonelvesekreterlerde ATipikişiliğedahayüksekbirorandarastlanmaktadır.ATipikişiler(Luthans, 1995: 303).

 

 

Atipidavranışbiçimiuygunterapiprogramlarıyladeğiştirilebilir. Günümüzde ruh sağlığı kavramı çok önem kazandı. Artık sorunlar ortaya çıkmadan ruh sağlığını koruma amaçlı pek çok çalışma mevcut.

Sevgiyle Kalın

Doç.Dr.

Kürşat Şahin YILDIRIMER

YORUMLAR