Yeni Bir Psikoterapik Yaklaşım Olarak Hücum Terapisi
- Yaşamın Anlamı ve Her İnsanın Kendine Sorduğu Soru
Yaşamın anlamı her insanın en azından bir döneminde kendine sorduğu bir sorudur. (“Yaşamın Anlamı”)Bu sorunun cevabının çok farklı biçimlerde kişilere göre değişkenlik gösterdiğini farkediyoruz.Kendi içimizdeki anlam arayışı yaşam boyu sürüp gidiyor.Günümüzde koruyucu ruh sağlığı kavramı çok önem kazandı. Artık sorunlar ortaya çıkmadan ruh sağlığını koruma amaçlı pekçok çalışma mevcuttur. Ortaya çıkan sorunların da çözümü mutlakamümkündür.
Mitler ve ilgili ritüeller, her terapötik teorinin yapı taşlarıdır (Frank, 1982). Klinik zorluklar için açıklama sunan kavramsal bir çerçeveye efsane denir. Psikopatoloji çalışmasında kullanılan bir tür etiyolojik paradigmadır. "Hangi faktörler psikolojik sorunlara yol açar ve nasıl ortaya çıkar?" sorularının yanıtları. bir mitte bulunur. Bir mit, terapötik dönüşüm süreci için bir model görevi gören bir ritüel için ilham kaynağı olarak hizmet eder. Ritüel, klinik sorunları akıl yürütmeyle birlikte tedavi etmeye yönelik psikolojik prosedürlerdir. Bu yöntemler belirli bir sıra ile gerçekleştirilir. Hangi klinik aktivitelerin terapötik ilerleme sağladığı ve bu aktivitelerin nasıl işlediğine dair endişelere cevap verir. Psikoterapi teorileri, basitçe ifade etmek gerekirse, "değişim için mantık(lar) ve bu değişime yardımcı olmaya yönelik ritüeller" içerir (Mahoney, 1995, s. 477).
Psikoterapi fikirlerinin bir üst modelinin bu varsayımsal yapı tarafından temsil edildiği anlaşılabilir. Metamodel, teorilerin yapısını ana hatlarıyla çizerek farklı psikoterapi teorilerinin temel fikir ve ilkelerini analiz etmek, karşılaştırmak ve karşılaştırmak ve bütünleştirmek için bir çerçeve sunar. Bu, teorilerin yapısını tanımlayarak gerçekleştirilir.
Buna ek olarak, üst model, herhangi bir psikoterapi teorisine uygulanabilecek vaka formülasyonlarının yanı sıra tedavi planlarının oluşturulması için bir yapı sunar.
Mitler birbiriyle bağlantılı üç bileşenden oluşur: psikolojik sorunlar, işlevsel olmayan kişilik özellikleri ve bu kişilik özelliklerinin kökleri. Örneğin, rasyonel duygusal davranış terapisinde (REBT; Ellis, 1994, 2000), psikolojik sorunların temel kategorileri uygunsuz duygular (duygusal rahatsızlıklar) ve kendi kendini baltalayan davranışlardır. Acı çekme veya sakatlıkla bağlantılı davranış kalıpları (fizyolojik tepkiler ile sözlü davranış ve açık fiziksel davranış dahil), düşünme ve duygu, psikolojik sorunların en temel bileşenini oluşturur (Corsini, 2000; Persons, 1989; Persons &Tompkins , 1997; Stevens & Morris, 1995; Strupp, 1988). Psikolojik konuların bu şekilde anlaşılmasına paralel olarak, psikoterapinin temel amacı hastalara başka düşünce, duygu ve davranış kalıplarıyla meşgul olmaları için ilham vermektir (Cormier & Cormier, 1999; Corsini, 2000; Frank & Frank, 1991; Persons, 1989). ; Persons & Tompkins, 1997; Prochaska & Norcross, 1999; Stevens & Morris, 1995; Strupp, 1988). (“Metamodel of Theories of Psychotherapy: A Guide toTheir Analysis ...”)"Bu sebepten dolayı günümüze dek psikolojik sorunların çözümünde kabul gören onlarca farklı kuramsal bakış ve kullanılan yüzlerce psikoterapi tekniği geliştirilmiştir." (“Yoğunlaştırılmış Psikoterapi: “Hücum Terapisi” - Milliyet”) Ancak bugün bile herkes tarafından tamamıyla kabul gören bir kuram ya da teknik yoktur denilebilir, zira her bir teknik ve kuram danışanlar üzerinde farklı etkiler yaratır. "Birinden danışan çok fazla yararlandığı gibi bir başkasından fayda göremeyebilir, hatta bazı teknikler danışana fayda sağlaması yerine zarar verebilir." (“Yoğunlaştırılmış Psikoterapi : Hücum Terapisi - Dr.Psk.Ümit AKÇAKAYA”) Kimi zamanda, kabul edilen kurumsal bakış ya da kullanılan teknik bir danışanda son derece etkili sonuçlar doğurabildiği gibi bir başka danışanın hiçbir gelişim göstermemesine neden olabilir.
Sonuç olarak, psikolojik sorunlar ve terapi hedefleri, deneğin durumunun bilişsel, duygusal ve davranışsal bileşenleri açısından analiz edilebilir (Persons, 1989; Persons & Tompkins, 1997; Stevens & Morris, 1995). Örneğin, bir üniversite öğrencisinin odaklanma sorunu (bilişsel bir bozukluk), sınav kaygısı ( kötü bir ruh hali) ve erteleme gibi "akademik sorunları" olabilir. Tüm bu faktörler, öğrencinin akademik performansına katkıda bulunur (uyumsuz bir davranış). Psikolojik konulara ilişkin bu bakış açısı, Mental Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal El Kitabı'nın (DSM-IV) (DSM-IV-TR, Amerikan Psikiyatri Birliği, 2000) dördüncü baskısında ruhsal hastalıkları tanımlamak için kullanılan yöntemle tutarlıdır. "DSM hastalıklarının çoğu, sendrom düzeyinde ilişkili semptom kümeleridir."
"Bir sendrom, klinik sunumlarda birlikte ortaya çıkma eğiliminde olan semptomlar, duygular, düşünceler ve davranışların (italikler eklenmiştir) bir koleksiyonu veya modelidir" (Frances, First ve Pincus, 1995, s. 16–17). Örneğin, farklı kaygı bozukluklarının tanımları, uyumsuz bir davranış olarak kaçınmaya ve kötü bir duygu olarak korkuya önemli bir vurgu yapar. Farklı teorilerin psikolojik sorunları ve bu zorluklara karşılık gelen terapötik amaçları tasvir etme biçimleri de değişebilir. Üst modele uygun olarak, bazı teoriler psikolojik sorunları, düşünme, hissetme ve hareket etme alanlarındaki açık zorluklar olarak gevşek bir şekilde tanımlanabilecek semptomlar olarak yorumlar. Psikolojik sorunları kişilik veya karakter anormallikleri olarak tanımlayan görüşler, genellikle bu teorilerle çelişir (Messer & Wachtel, 1997). Örneğin, Freudcu psikanaliz gibi psikodinamik teoriler, psikolojik sorunların açık zorluklara (yani semptomlara) vurgu yapan bir kategorizasyonunu kabul etmez. Bunun yerine, semptomları, sorunun kendisinin aksine, altta yatan bir sorunun (hastalığın) sembolik tezahürü olarak görürler.
Öte yandan, davranış teorileri altta yatan sorundan çok semptomlara odaklanır. Sonuç olarak, kişilik odaklı teoriler, psikoterapinin hedeflerini kişiliğin yeniden düzenlenmesi veya karakterolojik değişim meselesi olarak düşünürken, semptom odaklı teoriler, psikoterapinin hedeflerini semptomların giderilmesi meselesi olarak kavrar. Sonuç olarak, semptom odaklı teoriler, psikoterapinin amaçlarını karakterolojik bir değişim meselesi olarak kavrar (Frank, 1987; Messer & Wachtel, 1997; Yalom, 1995). Yine, bu iki bakış açısı arasındaki algılanan mesafe gerçekte olduğundan çok daha fazladır. Ne de olsa, "kişilik" terimi tanınabilir, tutarlı ve uzun süreli düşünce, duygu ve davranış kalıplarını ifade eder (Mischel, 1993; Pervin, 1996). Kişiliğin yeniden şekillenmesinin gerçekleşmesi için sonunda düşünme, hissetme ve hareket etme kalıplarındaki değişiklikler gereklidir. Kişilik odaklı teoriler, düşünme, hissetme ve davranışta daha yaygın ve küresel kalıpları vurgularken, semptom odaklı teoriler daha spesifik ve sınırlandırılmış kalıpları vurgular. İki bakış açısı arasındaki bir fark, kişilik odaklı teorilerin düşünme, hissetme ve davranış kalıplarını vurgulamasıdır (Corey, 2001; Frank, 1987).
Bir teorisyen, psikolojik bir sorunun özünün altta yatan bazı patolojiler (örneğin, bilinçsiz bir çatışma) olduğunu iddia etse bile, bu patoloji yalnızca bir sorundur, çünkü aşikâr güçlükler veya semptomlarla kendini gösterir. Bu, teorisyen altta yatan patolojinin meselenin can alıcı noktası olduğunu iddia ettiğinde bile geçerlidir. Altta yatan "hastalık" açık bir soruna neden olmazsa psikolojik bir sorun olmazdı, o zamandan beri psikolojik bir sorun olmazdı. Freud (1926/1989), herkesin dayanılmaz kavramlara karşı kendini savunduğuna inanıyordu, ancak "nevrotikleri" diğer insanlardan ayıran şey, savunmalarının semptomlar üretmesiydi. İnsanlar altta yatan bir bozukluk olduğuna inandıkları için değil, deneyimledikleri düşünce, duygu ve davranışların üzücü ve sınırlayıcı olduğu için terapi ararlar.
Metamodel açısından bakıldığında altta yatan hastalık, sorunun kendisinden ziyade psikolojik sorunun kaynağı olarak görülür. Bu nüanslı farkı göstermek için, Ellis'in (2000) psikoterapinin hedeflerini nasıl tanımladığını düşünün: "REBT yalnızca semptom yok etmeye yönelik değildir. REBT'nin tipik amacı, bireylerin altta yatan semptom yaratma eğilimlerini azaltmalarına yardımcı olmaktır" (s. 170).
Üst modele göre, bu 'semptom yaratma eğilimleri' psikolojik sorunların doğrudan nedenleridir. Sorunların kendi aralarında , çalıştığına inanılan unsurlardan daha fazla ortak noktası yoktur . (Rosenzweig, 1936, s. 412). Rosenzweig, belirli yaklaşımların belirli sonuçlar ürettiğinin genel olarak kabul edildiği geleneksel psikoterapi kavramı hakkında şüphe uyandırdı. Bu fikir daha sonra, tüm psikoterapi biçimlerinin, hastaların deneyimlerinin ve semptomlarının anlamını, kendilerini daha iyi hissetmelerine ve daha iyi işlev görmelerine yardımcı olacak şekilde dönüştürmelerine olanak tanıyan bir bağlam sağladığını savunan Jerome Frank'in çalışmasıyla daha sonra detaylandırıldı(Frank, 1986). "Anlam tepkilerinin her zaman orada olduğu" (Moerman, 2006, s. 234) varsayımından sonra - yani herhangi bir tıbbi veya psikolojik tedavide - anlamın atfedilmesi, plasebonun tedavi etkileri için kapsayıcı bir mekanizma olarak da kabul edilmiştir. Bunun nedeni, "anlam tepkilerinin her zaman orada olduğu" (Moerman, 2006, s. 234) - yani herhangi bir tedavide olduğu varsayımıdır.
Sonuç olarak, belirli bir müdahaleye terapötik bir önem atfetmek, sağlıkla bağlantılı reaksiyonlar üzerinde önemli bir etkiye sahiptir (Barrett ve diğerleri, 2006). Bağlamsal psikoterapi modeli, tartışma konusu olmasına rağmen (Marcus ve diğerleri, 2014) hala geçerlidir (Kirsch ve diğerleri, 2016). Model, psikoterapinin farklı versiyonlarında var olan ve bunların etkililiğini açıklayan "ortak faktörlerin" olduğunu öne sürmek için geliştirilmiştir (ayrıntılar için bkz. Wampold ve diğerleri (2011)). Bu "ortak faktörler", danışan ile terapist arasındaki ilişki, danışanın beklentileri, güven, anlayış ve uzmanlık gibi şeyleri içerir.
Dodo kuşu varsayımı, birçok psikoterapi türünün genel olarak birbirine eşdeğer olduğu kavramını ifade etmek için sıklıkla kullanılan bir terimdir (Rosenzweig, 1936). Sonuç olarak, belirli tekniklerin psikoterapinin yararlı faydalarının merkezinde olduğu inancı, daha yakın zamanda geliştirilen bağlamsal psikoterapi modeliyle taban tabana zıttır. Psikoterapi araştırmalarında (Luborsky ve diğerleri, 2002; Gaab ve diğerleri, 2016), psikoterapinin etkilerinin tesadüfi veya bağlamsal bileşenlere indirgenebileceğine dair tutarlı bir varsayım vardır. Bu bileşenler tipik olarak ortak veya spesifik olmayan faktörler olarak adlandırılır. Bununla birlikte, en azından ampirik kanıtlar açısından, psikoterapinin bağlamsal bir şekilde anlaşılması için sağlam nedenler ve biriken ampirik destek vardır (Wampold ve Imel, 2015).
Örneğin, bir dizi meta-analiz, açık bir terapötik mantığa sahip olan ancak altta yatan oldukça çeşitli fikirlere, hedeflere ve prosedürlere sahip tedaviler olarak tanımlanan çeşitli gerçek psikoterapilerin eşit derecede başarılı göründüğünü göstermiştir (Spielmans ve diğerleri, 2007; Cuijpers ve diğerleri, 2008; Barth ve diğerleri, 2013; Frost ve diğerleri, 2014).
Ayrıca panik bozukluğu tanılı hastalarda yapılan bir çalışmada aynı tedavi mantığını kullanan zıt tedavi stratejileri eşit derecede etkili bulunmuştur (Kim ve ark . 2012). Öte yandan, aynı tedavi mantığını kullanan zıt tedavi stratejilerinin aynı çalışmada değişen derecelerde başarıya sahip olduğu bulunmuştur (Tondorf ve ark, 2017). Anlamın dönüştürülmesini merkezi mekanizmalarından biri olarak öneren bağlamsal bir psikoterapi anlayışına (Wampold ve Imel, 2015) yönelik önemli ampirik desteğe dayanarak, bu kavramsal analizin amacı, anlamın rolünü ve onun rolünü araştırmaktır.
- Yükselen Önem Arayışında
Bir psikoterapi programına katılmanın en zorlayıcı nedeni, kişinin genel işlevsellik düzeyini iyileştirmek ve zihinsel ıstırabın ilişkili belirti ve semptomlarını hafifletmektir (Strong ve Matross, 1973). Danışanların rahatsız edici sorunları çözemeyeceklerine veya çözemeyeceklerine dair inançları, kafa karışıklığı, umutsuzluk ve yetersizlik duygularının yanı sıra moral bozukluğuna da katkıda bulunur (Vissers ve diğerleri, 2010). Alternatif olarak, Frank (1986) bunu şu şekilde ifade etmiştir: "Genellikle moral bozukluğunun önemli bir özelliği, danışanın deneyimlerinden anlam çıkaramamasından veya bunları kontrol edememesinden kaynaklanan ve yaygın olarak ifade edilen delirme korkusuna yol açan bir kafa karışıklığı hissidir." (s. 341). Bu umutsuzluk duygusu, pek çok psikiyatrik hastalıkta ortak olan bir özellik olduğu gibi, psikoterapi söz konusu olduğunda dönüşümün çıkış noktası olarak da görülebilir. Sonuç olarak, terapötik dönüşümü, danışanların güçlükleri üzerinde "çalışması", içgörü kazanması, kişisel tatmin elde etmesi ve kendini gerçekleştirmesi takip eder; , 2013; Krause ve diğerleri, 2015). Frank'e (1986) göre, psikoterapinin amacı, danışanlara sorunlarının ve semptomlarının anlamlarını değiştirmede ve yeni edinilen netlikle kafa karışıklığının üstesinden gelmede yardımcı olmaktır. Bu, semptomları varsayımsal nedenlere bağlayan bir anlatı sağlayarak ve acının üstesinden gelmek için işbirlikçi bir prosedür sağlayarak gerçekleştirilir. Benzer bir şekilde, Wampold (2007) psikoterapinin özünü, hastanın sorunlarına yönelik uyarlayıcı olmayan açıklamaları, hastanın durumuna daha uyumlu yeni açıklamalara dönüştürme süreci olarak tanımlamıştır. Ayrıca Dan Moerman (Moerman, 2002), "psikoterapinin anlam tepkilerini çağrıştırdığını söylemek bana mantıklı geliyor" (s. 94) ve "psikoterapi, danışanların kendi hikâyelerini ve mitlerini yaratmalarına yardımcı oluyor". genellikle bunun için gerekli bir gereklilik olarak görülmemektedir (Moerman, 2002). Psikoterapideki ödül sistemleri gibi psikoterapiye olumlu tepkilerin altında yatan ek süreçlerin dikkate alınması gerektiğini vurgulamak önemlidir (Northoff ve Boeker, 2006; Panksepp ve Solms, 2012).
Çeşitli müdahaleler boyunca meydana gelen değişim süreçleri göz önüne alındığında, anlatıların, moral bozukluğu sürecini daha az acı verici kılmak ve yeniden moral olmayı teşvik etmek için üretildiğine inanılmaktadır (Moerman, 2002). Bu bakış açısıyla terapistler, hastalarının geçmiş deneyimlerini, terapistleriyle paylaştıkları anlatıları, kullandıkları dili ve sahip oldukları inançları yeniden yorumlamalarına yardımcı olurlar (Shaw, 2010). "Hastalık deneyiminin anlamı olumlu bir şekilde dönüştüğünde meydana gelme olasılığı daha yüksek" olarak tanımlanan plasebo reaksiyonlarının kökeninde benzer mekanizmaların olduğu ileri sürülmüştür (Brody, 2000). Yorumdaki bu avantajlı değişimler, bir kez daha psikoterapi çerçevesinde savunulanlara benzeyen üç temel gereklilik karşılandığında gerçekleşir:
- Danışanlar dinlendiklerini hissederler ve zihinsel durumlarının tatmin edici, tutarlı bir açıklamasını alırlar. Acı çekme ve moral bozukluğu;
- Danışan terapistin ilgi ve ilgisini hisseder; ve
- Danışanlar, zihinsel ıstırapları üzerinde gelişmiş bir hakimiyet ve kontrol duygusu hissederler.
Danışanlar dinlendiklerini hissederler ve zihinsel ıstırapları ve moral bozukluğu (yani yeniden moral bozukluğu) hakkında tatmin edici, tutarlı bir açıklama alırlar. "Mevcut anlam sistemlerini sorgulamak ve daha işlevsel olanları inşa etmek amacıyla danışan öykülerine odaklanan bir yaklaşım" olarak tanımlanan anlatı terapileri bu tür uygulamaların açık bir örneğini oluşturmaktadır (Kropf ve Tandy, 1998). . Sistemik aile terapisinde anlatısal yaklaşımlar giderek daha önemli hale geldi (Carr, 1998; Wallis ve ark. 2011).
Bu yaklaşımlar, dilin rolüne ve danışanların benlik ve kimlik fikirlerini çerçeveleme şeklini nasıl etkilediğine güçlü bir vurgu yapar. Aynı zamanda terapist, danışanların endişelerine ve içinde yaşadıkları dünyaların anlamına doğrudan hitap eder (Besley, 2002). Ek olarak, danışanların kendine özgü anlatılarına güvenmenin, akıl hastalıklarının patolojik teşhisine odaklanmaktan daha önemli olduğu düşünülmektedir (Gysin-Maillart ve ark . 2016). Doğal olarak anlatı terapileri, (dodo) kuralının istisnası, yani "spesifik" terapilerin örnekleri olarak yanlış anlaşılmamalı, daha çok kuralı gerçek hayatta işlevselleştirme, yani psikoterapide anlam süreçlerini kullanma olasılıkları olarak anlaşılmalıdır. Bunun nedeni, anlatı terapilerinin "spesifik" terapi örnekleri olmamasıdır. Bunun ışığında, travmatik bir deneyim geçirdikten sonra danışanların dil yoluyla anlam oluşturma süreci yoluyla iyi oluşlarının geliştirilebileceği kanıtlanmıştır. Bu gelişme öncelikle tüm deneyimin bağlantısı, soyutlanması ve yansıtılmasına atfedilebilir (Freda ve Martino, 2015; Park ve diğerleri , 2016).
Anlatıların ortak inşası bu bağlantıda bulunabilir. "tutum oluşturmak veya davranışları teşvik etmek için kelimelerin kullanılması", psikoterapistlerin istedikleri anlam kaymalarını sağlamak için kullandıkları birincil stratejidir (Frank, 1986). Bir hikâyenin en kapsamlı tanımı, belirli sayıda insanı, karakter veya oyuncu olarak belirli bir kapasitede içeren bir dizi eylem ve olaydır (Bruner, 1990). Bununla birlikte, anlatılar birçok yönden geleneksel konuşma biçimleriyle aynı değildir. Bu yollardan biri, anlatıların geçmiş, şimdi ve geleceği birbirine bağladığı için yaşanmış olayların basit bir kronolojik dizisinden daha fazlası olan içsel bir ardışıklık içermesidir (Bruner, 1990). Bir hikâye, bir dizi olayın bir bütün olarak anlam ifade edecek şekilde bir araya getirilmesiyle anlatılır (Mattingly, 1994). Kahramanlar, bir olayı anlamlı bir şekilde anlatabilmek için karşılaşmanın yalnızca aşikâr niteliklerine odaklanmakla kalmaz, aynı zamanda kendi görüş ve duyguları ile genel olarak kendi yaşamlarıyla nasıl ilişkili olduklarını da yansıtırlar (Ochs ve Capps, 1996). Justman (2011), daha genel bir sosyal bağlamla ilgili olarak, belirli bir müdahale hakkındaki herhangi bir bilginin, danışanların müdahaleyi alırken yaşadıkları deneyim üzerinde bir etkisi olduğunu iddia eder. Bu, elbette özellikle herhangi bir psikoterapi biçimi için geçerlidir, ancak diğer müdahale türleri için de geçerlidir. Mental Bozuklukların Teşhis ve İstatistik El Kitabı (DSM), yaygın anksiyete bozukluğu ve yeme bozukluklarının yanı sıra yeme bozuklukları da dahil olmak üzere çok çeşitli akıl hastalıklarını sınıflandırır ve bilişsel-davranışçı terapi (CBT), kanıta dayalı tedavinin özü olarak kabul edilir. uzun yıllardır bu durumlar için tedavi görmektedir (Covin ve ark ., 2008; Linardon ve ark., 2017). Buna karşılık, bilişsel davranışçı terapi (CBT), klinik deneysel tasarımın altın standardı olarak kabul edilen randomize kontrollü araştırmalar yoluyla elde edilen çok sayıda veriye meşruiyet kazandırmıştır. Her bir gruba rastgele atanan iki grup insanın ortalamalarının karşılaştırılması, bir randomize kontrollü çalışmanın tasarımının en temel yönünü içerir. Bu, bir grup insana aktif müdahale verildikten ve diğer gruba verilmedikten sonra gerçekleşir. Tedavi grubunun ortalamasının kontrol grubundan "önemli ölçüde" daha iyi olduğu belirlenirse, istatistiksel açıdan terapinin etkili olduğu kabul edilir. Yüzlerce randomize kontrollü çalışmanın sonuçları, protokole dayalı bilişsel davranışçı terapinin (CBT) semptomlarda diğer terapi türlerine göre daha büyük bir ortalama iyileşmeye yol açtığını göstermiştir (örn ., Butler ve diğerleri, 2006; Hofmann ve diğerleri, 2012).
Ek olarak, BDT'den artan faydaları teşvik etmek için tamamlayıcı terapi bileşenleri sürekli olarak araştırılmaktadır. Bu yardımcı tedavi bileşenleri, motivasyonel görüşme ekleme (Marker ve Norton, 2018) veya acil durum yönetimi gibi şeyleri içerir. [Alıntı gerekli] (Worden ve diğerleri , 2017). Son birkaç on yılın geleneksel görüşü, bir hastanın özel bozukluğuna göre bireyselleştirilmiş bilişsel davranışçı terapinin (CBT) ve randomize kontrollü denemelerin ruh sağlığı sorunlarına yanıtlar olduğu yönündeydi; sonuç olarak, klinik araştırmaların ve finansmanın çoğu bu varsayıma dayanmaktadır (Chambless ve Hollon, 1998; Tolin, 2020). Aynı zamanda, tedavide önemli bir gelişme olmamıştır. Onlarca yıl ve milyonlarca dolarlık araştırmaya rağmen, anksiyete bozuklukları için bilişsel davranışçı terapi (CBT) yanıt oranları yıllardır yaklaşık yüzde 50'de sabit kalmıştır (Loerinc ve diğerleri, 2015; Springer ve diğerleri, 2018). Bu, altın standardının iyileşmediğini gösteriyor. Ayrıca, randomize kontrollü araştırmaların bireysel iyilik hali ile temelini oluşturan nomotetik ilkelerin önemi belirsizdir ve bu da, tedavi etkinliğini ve çalışma bulgularının bireysel müşterilere genellenebilirliğini değerlendirmenin bir aracı olarak randomize kontrollü araştırmaların faydasını sorgulamaktadır. [Soru çağrıları] (Molenaar, 2004). Hastalıklar için bilişsel davranışçı terapi (CBT) protokolleri ve randomize kontrollü deneyler cevap değilse, o zaman klinik psikoloji araştırmalarının etkilenen kişilerin gereksinimlerini uygun şekilde karşılayabileceğini garanti etmek için başka yönlere gitmemiz gerekir. Kişiselleştirilmiş tıbbi tedaviye doğru ilerleme sağlayın. Son birkaç on yılda klinik psikoloji araştırmalarında, nihai hedefi psikoterapiyi her bir müşteri için kişiselleştirmek olan, gruplar ve ortalamalardan ziyade bireye ve onların işleyişine odaklanan yöntemler olan idiografik yöntemlerin kullanımına doğru büyüyen bir hareket olmuştur. (Rubel ve diğerleri, 2018; Fisher ve diğerleri, 2019; Levinson ve diğerleri, 2021). Özetle, idiografik terapi araştırmasının amacı, Paul'ün sorduğu ünlü soruya bir cevap bulmaktır: "Tam olarak bu durumdaki bu kişi için hangi tedavi, kim tarafından ve hangi koşullar altında en faydalıdır? ?" (s. 111, Paul, 1967).
Örneğin, Levinson ve ark. (2021), yeme bozukluklarından muzdarip olan katılımcılar arasında bireysel düzeydeki ağlarda birincil semptomları tanımladıktan sonra kanıta dayalı terapilerden eşleşen modülleri seçerek yeme bozukluğu olan bireyler için tedavi planları oluşturdu (örn. diyalektik davranış terapisinden [DBT] duygu düzenleme modülü) ] utanç ve suçluluk duyguları için). "Eğer terapistin elindeki tek alet bir çekiç ise her şeyi çivi zannedebilir." (“Yoğunlaştırılmış Psikoterapi: “Hücum Terapisi” - Milliyet”) Diğer bir deyişle terapistin bildiği kuram ve teknik sınırlı ise olaylara bakış açısı da o derecede sığ olacak ve çoğu zaman danışan için zorlama bir psikoterapi süreci uygulayacaktır. Bu bilgiler ışığında denilebilir ki, psikoterapi kesinlikle uygulaması kolay bir iş değildir. Zengin bir bilgi birikimi, farklı kuram ve tekniklere hakimiyet, üstün bir zeka ve empati becerisi gerektirir. (“Yoğunlaştırılmış Psikoterapi: “Hücum Terapisi” - Milliyet”) Psikoloji camiasında son yıllarda kabul gören genel görüş şudur; danışanın sorunlarının çözümünde tek bir kuramda ya da sınırlı tekniklerde ısrar etmektense, danışana en fayda sağlayacak kuram ve teknikleri belirleyip ona göre bir psikoterapi süreci başlatmak en uygun müdahaledir. Kulağa oldukça mantıklı gelen bu yöntem sanıldığı kadar basit değildir. "Bunun için psikoterapistin birçok kuramı yakından tanıması ve tekniklere hâkim olması gerekir." (“Yoğunlaştırılmış Psikoterapi : Hücum Terapisi - Dr.Psk.Ümit AKÇAKAYA”)
Yukarıdaki çekiç ve çivi örneğinden yola çıkarsak, terapistin alet çantasında yalnızca çekiç değil birden fazla alet olmalı ve terapist gerektiğinde o aletleri ustaca kullanabilme yetkinliğine sahip olmalıdır. "Böyle bir yetkinlik bütüncül bir psikoterapi eğitim sürecinden geçmeyi gerektirir." (“Yoğunlaştırılmış psikoterapi ?hücum terapisi?”) Bu anlayışın diğer adı bütüncül bir bakış açısı ile süreci ele almaktır. "Yani danışanın en fayda göreceği yöntem ve teknikleri birçok seçenek arasından seçip ona göre müdahalelerde bulunmak en etkili ve sağlıklı yoldur." (“Yoğunlaştırılmış Psikoterapi: “Hücum Terapisi” - Milliyet”) Biyomedikal model tarafından varsayıldığı gibi semptomların gizli bir hastalıktan kaynaklanmaktan ziyade birbirleriyle nedensel ilişkilere sahip olduğunu varsayan psikopatolojiyi anlamaya yönelik bir ağ yaklaşımı, idiografik yöntemlerle yakından ilişkilidir. Biyomedikal model, semptomların gizli bir hastalıktan kaynaklandığını varsayar (Bringmann ve diğerleri , 2022). Bu ilkeler bir arada ele alındığında, her bireye özgü dinamik ve nedensel bir ağ oluşturmak için bir araya gelen bağlantılı biyopsikososyal süreçler ve sorunlar ağları olarak bir psikopatoloji modelini gösterir. Bu nedenle, iki kişi aynı şikâyetle terapiye gelse bile, tedavileri farklı olabilir çünkü her kişi bu şikayeti üreten veya sürdüren sorunları ele almak için benzersiz bir yöntem ağına sahiptir. Aynı şikayetle ortaya çıksalar bile durum böyledir (Levinson ve ark . 2021). Sürece dayalı bir tedavinin kurulması Sürece dayalı terapi, son yıllarda idiografik ve ağ tabanlı klinik araştırmalara artan ilginin arka planına karşı ortaya çıkan, bireyselleştirilmiş kanıta dayalı psikolojik tedavinin yeni bir paradigmasıdır (Piccirillo ve ark . 2019). (PBT; Hofmann ve Hayes, 2019; Hayes ve diğerleri, 2020a). PBT, klinik değerlendirme, kavramsallaştırma ve tedavi için kullanılabilen kapsayıcı bir yöntemdir; modellerin bir modeli olarak düşünülebilir. PBT yeni bir tedavi türü değildir. Daha ziyade, belirli bir bağlama insan uyumuyla ilgili temel psikolojik boyutlar boyunca, psikologlar tarafından zaten iyi bilinen kanıta dayalı terapötik teknikleri düzenlemek için yeni bir çerçevedir. Bu temel psikolojik boyutlar, biyofizyolojik ve sosyokültürel düzeylere ek olarak biliş, dikkat, duygulanım, davranış, benlik ve motivasyonu içermektedir (Hayes ve ark . 2022). EEMM olarak da bilinen genişletilmiş evrimsel meta-model ("rüya" ile kafiyelidir; Hayes ve diğerleri, 2020b), PBT'nin temelini oluşturan boyutsal modele verilen addır. EEMM boyutları ve seviyeleri açısından süreçlerin birbirine bağlılığını aydınlatmaktan ve en önemli süreçleri hedeflemek için en etkili tedavi tekniklerinin keşfedilmesini kolaylaştırmaktan sorumludur.
EEMM, kişinin psikolojik repertuarının çeşitli bileşenlerini depolamak ve bunlar hakkında düşünmek için bir yer sunması açısından bir dolaba benzer şekilde işlev görür. EEMM'nin kullanışlılığı, nihayetinde önemli içeriğin varlığına bağlıdır; yine de, içerik değerlendirilmeden çıkarıldığında bile EEMM yararlı olarak kabul edilebilir. Bu, bir dolapta saklanan giysilerin, dolabı yararlı kılan şey olmasına benzer. EEMM'ye ek olarak PBT, kişinin kendi ortamında tedavi planlamasını yönlendirmek için kullanılabilecek idiografik değerlendirme araçları sunar. Bu teknikler, doktorların danışanın mevcut sorunuyla ilgili önemli faktörleri tanımladığı ve bu değişkenlerin birbiriyle nasıl ilişkili olduğuna dair hipotezler kurduğu bir ağ yaklaşımıyla başlar. PBT'nin görsel kurallarını kullanırken (Hofmann ve diğerleri, 2021), bağlantıların yönünü ve gücünü yansıtmak için sırasıyla ok uçlarının opaklığı ve ok uçlarının uçlarının boyutu kullanılır. Örnek: Şekil 1'de, ağ, "Ben kötü bir insanım" temel inancının, danışanın değersizlik ve suçluluk duyguları, düşük ruh hali ve hobilerle meşgul olma motivasyonunun düşük olmasına yol açtığını gösteriyor (uyarıcı etki, anlaşılmaz bir şekilde tasvir edilmiştir). Değersizlik ve suçluluk duyguları üzerindeki varsayılan etki, düşük ruh hali ve hobilerle uğraşmak için düşük motivasyon üzerindeki varsayılan etkiden daha güçlüdür. Öte yandan, temel inançları ayarlamanın, boş bir ok başı ile gösterilen ilk temel inanç üzerinde engelleyici bir etkiye sahip olduğu varsayılmaktadır. Bu, temel inançları değiştirmenin, "Ben kötü bir insanım" fikrinin etkisini ve ondan kaynaklanan yansımaları azalttığı anlamına gelir. Danışmanlıkta kullanılabilecek yüzlerce farklı klinik teknik vardır ve profesyonel danışmanların uygulamalarında kullandıkları bir dizi farklı klinik yaklaşım vardır. The SAGE Encyclopedia of Theory in Counseling and Psychotherapy'nin en güncel versiyonu, danışmanlık mesleğinde kullanılabilecek 300'den fazla farklı yöntemin bir listesini içerir. 1 Peki, danışmanlar kendileri ve danışanları için hangi yöntemin en iyi sonucu vereceğini tam olarak nasıl seçiyor? Bu konuya cevap verebilmek için öncelikle, diğerlerinden üstün olan bir danışmanlık yöntemi olmadığını kabul etmelisiniz. Bunun nedeni, psikolojik danışmada kullanılan tekniklerin ampirik verilerden ziyade insan işlevi ve gelişimi ile ilgili hipotezlere dayanmasıdır. Danışmanlık süreci boyunca dikkate alınması gereken pek çok farklı faktör olduğundan, bir terapi türünün diğerinden daha etkili olup olmadığını belirlemek zor olabilir. Bu süreç boyunca terapist birçok kuramı tanır, mantığını anlar ve bunun doğrultusunda uygulanan tekniklerin hangi tür danışanlarda ve sorunlarda daha etkili olacağı konusunda bir anlayış geliştirir. Bütüncül psikoterapi bağlamında kişiye özel hangi kuram ve tekniğin etkili olacağını bildikten sonra terapiye başlamak son derece etkili sonuçlar doğurur. (“Yoğunlaştırılmış psikoterapi ?hücum terapisi?”)
Uygulanacak yöntem ve tekniği belirlerken ki kilit nokta danışanı çok iyi tanımak ve çözümlemektir, ancak bu kolay bir iş değildir. Her insan aslında kendi içinde koskoca bir dünyadır; onun davranışları, duyguları, düşünceleri, çocukluk yaşantıları, bilinçdışı süreçleri, geçmiş yaşam olayları, değer yargıları, yetiştiği kültür, genetik mirası ve daha birçok etken danışanın bugüne gelmesinde rol oynamıştır. Dolayısıyla danışanın yakından tanımadan yapılan müdahaleler etkisiz olabilir, psikoterapi sürecini uzatabilir ve hatta danışana zarar verebilir. Bu sebeplerden dolayı, danışanlarda daha hızlı ve etkili sonuçlar sağlamak için bütüncül psikoterapi bağlamında hücum terapisi uygulanmaktadır. (“Yoğunlaştırılmış Psikoterapi: “Hücum Terapisi” - Milliyet”) Hücum Terapisi 40 seanstan oluşmaktadır. Bu 40 seans günde 2 seans yapılarak 20 güne sığdırılır.Hücum Terapisi üç aşamadan oluşur. (“Hücum Terapisi: İki Nokta Arasındaki En Kısa Yol”)Örneğin, her ikisi de aynı teorik modeli kullanan iki danışmanın etkililiğini karşılaştırmaya çalışırsak, danışanların geçmişleri ve durumlarındaki farklılıklar, danışmanların iletişim tarzlarındaki farklılıklar nedeniyle danışmanlık sonuçlarında büyük farklılıklar olabilir. hatta iki danışmanın etkinliğinin karşılaştırıldığı gün hem danışanın hem de danışmanın ruh halindeki farklılıklar. Bir deneyde bu tür farklılıkları hesaba katmak zordur, bu da bir danışmanlık yönteminin diğer herhangi bir yöntemden üstün olduğunu göstermenin neredeyse imkânsız olmasının nedenlerinden biridir. Bu tür kanıtlar olmadan, kullandıkları tedavi model(ler)inin her bir danışanın gereksinimlerini karşılamak için mevcut en etkili yöntemler olmasını sağlamak için ellerinden gelen her şeyi yapmak danışmanlara düşer. Bu sorumluluk, gerçek uygulamada uygulandığında en yararlı olduğu kanıtlanmış modellerde ustalaşmakla başlar. Büyük şansımıza, çok sayıda özel danışmanlık teorik modelinin büyük çoğunluğu bir veya daha fazlasına yerleştirilebilir. hümanistik, bilişsel, davranışsal, psikanalitik, inşacı ve sistemik olan altı temel teorik sınıflandırma.Birinci aşamada daha çok danışan konuşup, terapist susar danışanın ailesi ve çevresindeki herkes üzerine konuşulur ve hayat hikayesi dinlenir. (“Hücum Terapisi: İki Nokta Arasındaki En Kısa Yol”)İkinci aşmada danışanın susup Terapistin daha çok konuştuğu aşamadır. Hücum Terapisini hücum terapisi yapan aslında bu aşamadır. Yani terapist “ben ne biliyorsam danışanda aynısını bilsin, gizleyecek bir şey yok” der.Bunu teorik dilden uzak kalarak danışanın anlayacağı sadelikte anlatarak yapar.Bu aşamalara kadar gelen danışan artık insan denilen bu kaotik makinanın kullanma kılavuzuna sahip demektir. Artık iç görü fitili ateşlenmiştir. "Danışan sorun olarak getirdiği davranışların kökenini ve nedenlerini artık kendisi yakalamakta ve nasıl başa çıkacağıyla ilgili stratejiler geliştirmektedir." (“Hücum Terapisi: İki Nokta Arasındaki En Kısa Yol”)Üçüncü aşamada artık iş daha kolaylaşmıştır. Sıra birinci aşamada danışanın anlattıklarıyla ikinci aşamada terapistin anlattıklarını çakıştırmaya gelmiştir. Burada terapist çantasını açar ve bu çakıştırma işlemini danışanla yardımlaşarak yapar. (“Hücum Terapisi: İki Nokta Arasındaki En Kısa Yol”)
NOT: Problemin türüne ve büyüklüğüne göre uzayan aralıklarla seanslara devam edilmesi uygun olacaktır. (“Hücum Terapisi: İki Nokta Arasındaki En Kısa Yol”)
