Hatır İşi
Hatır almak, hatır saymak, hatır yıkmak, hatır sormak, hatıra gelmek, hatıra getirmek, hatırında olmak, hatır kırmak, hatır bilmek, hatır işi, hatırı kalmak, hatırından çıkmak, hatır gözetmek, hatırda olmak, hatırı için vs.
Amanda ne güzel, ne hatırlı bir kelime imiş.
Nasıl da hatırı sayılmasınki. Dilimizin bağını çözüyor. Dilimizin zenginliği satırlarda dizelerde yerini alıyor. İşte en çok kullandığımız kelimelerden biri bu. Bir bakarmısınız hatır kelimesine.
Lakin bu hatır kelimesi yan yana kullanılırsa, "Hatır Hatır" işte o zaman işin şekli değişir. 'Hatır hatır yoldu sırtını'. Yani 'Çok şiddetli, kazıya kazıya yoldu sırtını' anlamı oluşur. Kelimenin hatırı satırı kalmaz.
Bugün on yaşlarında bir çocuğa sorsan HATIR ne demek diye. Anlamaz bile, yüzüne bakar kalır.
Okul ders kitaplarından birinin okuma parçasında bir cümle dikkatimi çekti. Okuma parçasındaki sadece bir cümlede yirmiiki kelime vardı. Yirmi iki kelimelik cümle de cümle yani. Cümleyi tam anlamak için benim dört kere okumam gerekti. Cümlenin içinde geçen kelimelerden iki tanesinin anlamını sordum öğrenciye anlamını dahi bilemedi. Bu kelimelerden biri de HATIR kelimesi idi.
Zaten okumakta güçlük çeken bir çocuk tam yedi parağraf metni nasıl okusun. Haydi zorlanarak okudu diyelim. Peki nasıl anlasın da metin sonundaki soruları cevaplasın.
Dedim, 'Galiba bu iş hatır için yapılmış' Bilinçli bir yazı, bilinçli bir okuma parçası değil sanırım.
Kiminin hatırı sayılır.
Kiminin hatırı yıkılır,
Birinin hatırı kırılır,
Kiminin hatırı alınır,
Hatır al hergün hatırda kal,
Hatır soran, hatırlanır bal,
Hatır bereket bil gönül al,
Hatırlanırsın her an cevval.
Lakin bu işler hatır matır için olmamalı. Hele para için hiç olmamalı. Paranın olduğu yerde hile hurda, yalan dolan mutlaka olur. Olmasa iyi de malesef üzülerek belirtelimki oluyor.
Ahmet Aydın